Trẻ em vốn rất hiếu động nên vấn đề thường xuyên bị té ngã sẽ khó tránh khỏi. Tuy nhiên, những va chạm này tưởng như nhẹ nhàng nhưng lại có thể gây ra chấn thương đầu nghiêm trọng. Vì thế, ba mẹ tuyệt đối không được chủ quan, lơ là với những tai nạn nhỏ trong sinh hoạt hàng ngày, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng cho các bé.
Ngã thường nghiêm trọng khi ngã xuống vài bậc cầu thang, rơi từ bàn xuống sàn cứng, ngã từ giường xuống một bề mặt cứng hoặc đầu bị va đập vào cạnh giường. Vậy bé bị ngã dập đầu phía sau có nguy hiểm không? Ba mẹ cần làm gì khi trẻ bị ngã dập đầu phía sau? Cùng Huggies tìm hiểu cách xử lý đúng đắn khi trẻ bị té đập đầu xuống đất bố mẹ nhé!
Bé bị ngã đập đầu phía sau khi nào nguy hiểm?
Thông thường, khi bị ngã đập đầu phía sau, rất khó để dự đoán chấn thương não nào là lành tính hay nguy hiểm. Tuy nhiên, bố mẹ có thể để ý một số dấu hiệu cảnh báo chấn thương não sau đây và nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện.
Trường hợp bé bất tỉnh
Trẻ bị té đập đầu xuống đất dù chỉ vài giây thì lực va đập vẫn có thể đủ mạnh để gây khối máu tụ. Vì vậy, ba mẹ khi thấy trẻ bất tỉnh hãy đưa ngay đến cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán.
Rối loạn tri giác
Sau khi trẻ bị ngã đập đầu thì vẫn tỉnh táo nhưng sau đó một thời gian lại có những dấu hiệu bất thường như kích động khó dỗ, lơ mơ, tiếp xúc kém. Cụ thể là bé không thể tập trung chú ý vào mẹ hay bố, không nhìn vào mắt người đối diện, không làm theo yêu cầu được đặt ra hay không nhận ra người thân trong gia đình,…
Nôn từ 3 lần trở lên
Sau khi trẻ bị té u đầu, ngay cả khi không có chấn thương sọ não, nhiều bé vẫn có thể nôn 1 hay 2 lần, do khóc, ho hoặc đơn giản là do sự va đập của hộp sọ. Bố mẹ cần lưu ý nếu trẻ nôn trong vòng vài giờ đầu sau khi bị ngã, chỉ nên cho bé uống nước hoặc bú sữa mẹ và không nên cho bé dùng thức ăn đặc. Tuy nhiên, nếu trẻ nôn từ 3 lần trở lên thì đó là dấu hiệu nguy hiểm và bố mẹ cần lập tức đưa trẻ đi khám.
Mất thăng bằng
Bé bị té u đầu có thể kêu chóng mặt sau cú ngã. Điều này không có gì nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu bé bị mất thăng bằng, biểu hiện đặc trưng là bé ngã lên ngã xuống khi đi thì bố mẹ cần đưa bé đến gặp bác sĩ sớm nhất có thể. Khi bé chơi, hãy theo dõi xem bé có thể sinh hoạt như bình thường không (ngồi thẳng, đi lại vững vàng, di chuyển tay chân bình thường) hay bé loạng choạng, kéo lê chân, mất phương hướng,… Nếu bé chưa biết đi thì để ý xem có gì bất thường khi bé ngồi, bò hoặc dùng tay không, bé có quấy khóc nhiều bất thường và không thể dỗ hay không.
Dấu hiệu mắt
Trẻ dấu hiệu mắt lác, đồng tử hai bên không đều, bé vấp ngã hoặc lao vào các đồ vật như thể không nhìn thấy chúng trong vòng 24 giờ sau khi ngã. Trẻ lớn có thể nhìn mờ, nhìn đôi (nhìn một hóa hai). Chảy máu hoặc chảy nước dịch từ lỗ mũi hoặc lỗ tai. Ba mẹ cần lập tức đưa trẻ đến ngay cơ sở gần nhất khi có các dấu hiệu này.
Ngủ nhiều
Các bé thường có xu hướng ngủ thiếp đi sau khi ngã, điều này khiến ba mẹ khó có thể theo dõi tình trạng ý thức của trẻ. Nếu bé bị ngã vào buổi tối, hoặc gần giờ ngủ trưa thì thật khó biết bé ngủ vì đến giờ hay vì chấn thương. Nếu không thể giữ bé thức thì cứ để bé ngủ, nhưng cần theo dõi sát, cứ 2 giờ một lần.
Trong một số trường hợp, tuy bị chấn thương sọ não nhưng trẻ chưa có biểu hiện gì khi đi thăm khám nên sẽ được bác sĩ cho về nhà. Ba mẹ cần đảm bảo tiếp tục theo dõi sức khỏe trong vài ngày sau đó, đưa trẻ đi khám nếu có các dấu hiệu như quấy khóc nhiều, đau đầu, buồn nôn hoặc nôn ói, lơ mơ, khó đánh thức, co giật, cử động bất thường, gặp khó khăn khi đi lại,… Nếu trong thời gian theo dõi bé không có biểu hiện bất thường thì sẽ không đáng lo.
Trong cơ thể bé, phần đầu chiếm tỷ lệ trọng lượng cao nên khi ngã rất dễ bị chấn thương đầu. Sau khi tai nạn xảy ra, ba mẹ cần theo dõi để phát hiện sớm các dấu hiệu tụ máu chèn ép não như đã nêu trên trong vòng 1 tuần, nếu có bất thường cần đưa bé đến khám ngay tại các bệnh viện có chuyên khoa ngoại thần kinh nhi như: BV Nhi Đồng 2, BV Chợ Rẫy. Sau 1 tuần nếu bé ồn định thì bạn có thể tạm thời yên tâm, tuy nhiên ba mẹ cần cẩn thận hơn đừng để bé té ngã nữa nhé!
Biện pháp phòng ngừa nguy cơ trẻ bị ngã đập đầu
- Áp dụng các biện pháp giữ an toàn tại nhà: Để giảm thiểu tối đa những vùng nguy hiểm trong chính ngôi nhà đang ở, hãy cảnh giác bằng các cách như lắp cửa an toàn ở lối trên và dưới cầu thang cũng như lắp chắn an toàn cửa sổ. Tốt nhất nên làm điều này trước khi trẻ biết đi bước đầu tiên.
- Trẻ nằm võng hoặc nôi cần được che chắn để không bị rơi xuống sàn khi thay đổi tư thế. Dây cột võng của trẻ cần phải chắc chắn, đưa lắc nhẹ nhàng.
- Không bao giờ để con một mình trên đồ vật cao như giường, bàn thay đồ hay ghế cao. Đặc biệt là với những bé mới biết trườn, bò, đứng, đi,…
- Luôn đội mũ bảo hiểm và các thiết bị an toàn khi đạp xe, trượt patin, ván trượt, trượt tuyết hay trượt băng. Đội mũ bảo hiểm vừa đầu giảm tỷ lệ bị chấn thương đầu khoảng 85%
- Luôn luôn thắt dây an toàn trong xe đẩy và trên ghế cao hay trên bàn thay đồ cho bé
- Giữ những vật dụng có thể leo lên tránh xa khu vực cửa sổ để bé không thể leo lên mở cửa (ngay cả khi cửa sổ có chắn bảo vệ)
- Hạn chế sử dụng dụng cụ tập đi vì bé có thể bị ngã ra ngoài hoặc ngã xuống cầu thang.
- Luôn luôn thực hành sân chơi an toàn. Quan sát con khi trẻ chơi bên ngoài và giữ trẻ trong tầm với cánh tay bạn khi để bé ở bề mặt cao.
- Nếu bạn có thảm chơi hay xích đu trong sân, hãy lót phía dưới và xung quanh bằng vật liệu mềm để hạn chế va đập khi trẻ ngã.
- Nếu có rung lắc, va đập xảy ra, giữ tâm trạng con thoải mái và nghỉ ngơi. Không được chơi thể thao tiếp cho đến khi nào bác sĩ cho phép (nếu não bị chấn động tiếp khi đang trong giai đoạn lành dần, sẽ cần thời gian lâu hơn rất nhiều để lành hẳn chấn thương)
- Với trẻ lớn trong độ tuổi đi học, cần giảng giải cho trẻ biết nguyên nhân, hậu quả và các cách phòng tránh tai nạn.
Nếu ba mẹ chủ quan trước việc trẻ bị ngã đập đầu xuống đất, không chú ý tới những biểu hiện bất thường của trẻ thì có thể đưa tới những hậu quả nghiêm trọng. Do đó, cần thận trọng trong việc trông giữ và nuôi dạy trẻ, phòng tránh các nguy cơ té ngã, chấn thương cho bé. Đồng thời, khi thấy có những dấu hiệu bất thường sau khi bé bị ngã đập đầu phía sau thì nên đưa bé đi thăm khám ngay.
